Jump to content

Draft:"High Speed" Competition - Mongolian Equestrian Olympics

From Wikipedia, the free encyclopedia

Их хурд уралдаан

[edit]

"Их Хурд" уралдаан гэж юу вэ?

[edit]

"Их Хурд" бол Монголын шилдэг хурдан хүлгүүдийн улсын аваргыг шалгаруулах төрийн хэмжээний морин уралдаан юм.

Энэхүү уралдааныг 1998 оноос эхлэн 3 жил тутамд зохион байгуулж ирсэн бөгөөд өнөөдрийг хүртэл 9 удаа болсон байна.

Их Хурд уралдааны онцлог

[edit]
  • Шилдгийн шилдэг морьдын уралдаан: Өмнөх наадмууд, бүсийн уралдаануудаас түрүүлсэн эсвэл айрагдсан хамгийн шилдэг хурдан морьд л уралдах эрхтэй.
  • Насны ангилал: Их нас (6-с дээш насны морь), Азарга ангиллаар тус тус уралддаг.
  • Гоёл чимэглэл, ёслол: Зөвхөн уралдаан биш, морины гоёл, уяачдын ур чадварыг харуулсан уламжлалт ёслол, хүндэтгэлийн арга хэмжээнүүд мөн болдог.
  • Шагнал өндөр: Түрүүлсэн морьд, уяачдад төрөөс нэр хүндтэй цол, их хэмжээний мөнгөн шагнал олгодог.
  • Монгол адууны чанарыг сурталчилдаг: Энэ уралдаан нь Монгол адууны тэсвэр тэвчээр, хурд хүчийг дэлхийд сурталчлах, адууны үүлдэр угсааг сайжруулахад чухал үүрэгтэй.

Их Хурд уралдааны түүхээс товчхон

[edit]
Дугаар Он Хаана Товч тайлбар
1-р Их Хурд 1998 он Өвөрхангай аймаг Монгол Улсад анх удаа "Их Хурд" нэртэй үндэсний хэмжээний шилдэг морьд цугласан уралдаан зохион байгуулагдсан.
2-р Их Хурд 2001 он Өвөрхангай аймаг Шилдэг уяачид, хурдан хүлгүүдийн цар хүрээ нэмэгдсэн.
3-р Их Хурд 2004 он Өвөрхангай аймаг Уралдааны зохион байгуулалт улам сайжирч, улсын чанартай том арга хэмжээ болж өргөжив.
4-р Их Хурд 2007 он Өвөрхангай аймаг Морины чанар, хурд илт сайжирч олон бүс нутгаас шилдэг морьд оролцов.
5-р Их Хурд 2010 он Хүй долоо худаг Төв аймгийн Хүй долоон худагт хамгийн олон морьд цугларсан уралдаан болсон.
6-р Их Хурд 2013 он Өвөрхангай аймаг Морь сонирхогч, судлаач олон орны төлөөлөгчид оролцсон.
7-р Их Хурд 2016 он Хүй долоо худаг Үндэсний телевизүүдээр өргөн хүрээтэй шууд дамжуулсан.
8-р Их Хурд 2019 он Хүй долоо худаг Үүлдэр угсааг сайжруулах, монгол адууны онцлогийг дэлхийд таниулах зорилготой болсон.
9-р Их Хурд 2023 он Хэнтий аймаг Сүүлийн уралдаан. Орчин үеийн технологийг ашигласан зохион байгуулалттай, шилдэг морь, шилдэг уяачдыг шалгаруулсан.

Их Хурд уралдаанд түрүүлж айрагдсан түмэн эхүүд

[edit]

Их хурд - 1

[edit]
Нас Байр Морьны нэр Уяачийн нэр Уяачийн цол Харьяа аймаг/сум
Азарга Түрүү “Жинст” хонгор У.Буяндэлгэр Монгол Улсын Алдарт Уяач Хэнтий, Дархан
Аман хүзүү Хул Жамъяндорж Төв, Лүн
Айргийн гурав
Айргийн дөрөв Толин хул Батхүү Өвөрхангай, Хужирт
Айргийн тав Хар Сандагдорж Хэнтий, Цэнхэрмандал
Их нас Түрүү Хонгор Лхүндэв Улаанбаатар
Аман хүзүү Хээр халзан Батчулуун
Айргийн гурав Даян түмэн эх хээр Доржсүрэн
Айргийн дөрөв Бор Ганбаатар Увс, Баруунтуруун
Айргийн тав Хээр Жанлавдамдин Архангай, Ихтамир

Их хурд - 2

[edit]
Нас Байр Морьны нэр Уяачийн нэр Уяачийн цол Харьяа аймаг/сум
Азарга Түрүү Цолмон халтар Д.Даваахүү Монгол Улсын Тод Манлай Уяач Төв аймгийн Баянцагаан сум
Аман хүзүү Хонгор халзан Энхсүх
Айргийн гурав Сартай зээрд Жанчив
Айргийн дөрөв Хар Оосордагва
Айргийн тав Хээр Аюуш Манлай уяач
Их нас Түрүү Аварга хээр Д.Онон
Аман хүзүү Зээрд Нагааранз
Айргийн гурав Буурал Д.Онон
Айргийн дөрөв
Айргийн тав Бөмбөг халзан

Их хурд - 3

[edit]
Нас Байр Морьны нэр Эзэн Уяачийн нэр Уяачийн цол Харьяа аймаг/сум
Азарга Түрүү "Амгалан төрийн ажнай шарга" Э.Эрдэнэчулуун Монгол Улсын Тод Манлай Уяач Өвөрхангай, Хайрхандулаан
Аман хүзүү Даатгал хээр Жаргалсайхан Архангай, Түвшрүүлэх
Айргийн гурав Зээрд Баатарцогт Мөнхбат
Айргийн дөрөв Пума хул Баатар Баатар Ховд, Булган
Айргийн тав Асгат саарал Цэрэнжигмэд Цэрэнжигмэд Говь-Алтай, Баян-Уул
Их нас Түрүү Халзан Эрдэнэгэрэл Э.Эрдэнэчулуун Монгол Улсын Тод Манлай Уяач
Аман хүзүү Буган хээр Цэвэгжав Сүхбаатар, Асгат
Айргийн гурав Аварга зээрд Улаан
Айргийн дөрөв Аварга хээр Д.Онон
Айргийн тав Хул Цогнойжамц

Их хурд - 4

[edit]
Нас Байр Морьны нэр Эзэн Уяачийн нэр Уяачийн цол Харьяа аймаг/сум
Азарга Түрүү “Магнай” халтар Ц.Баянжаргал Ц.Дуламсүрэн Монгол Улсын Манлай Уяач Завхан аймгийн  Яруу сум
Аман хүзүү "Амгалан төрийн ажнай шарга" Б.Наранхүү Э.Эрдэнэчулуун Монгол Улсын Тод Манлай Уяач Дундговь аймгийн Өлзийт сум
Айргийн гурав Босоо дэлт хүрэн Ганбат Ц.Дуламсүрэн Монгол Улсын Манлай Уяач
Айргийн дөрөв Соёмбо хүрэн Цандэлэг
Айргийн тав Хүрэн Алтангадас
Их нас Түрүү Хээр Мөнхтөр Архангай, Цэнхэр
Аман хүзүү Хээр Дашцэрэн
Айргийн гурав Хээр Олонбаяр
Айргийн дөрөв Буурал
Айргийн тав Хул Оюунбаатар

Их хурд - 5

[edit]
Нас Байр Морьны нэр Эзэн Уяачийн нэр Уяачийн цол Харьяа аймаг/сум
Азарга Түрүү “Тайж” халтар П.Цэвэгмид Д.МӨНХБАТ МУТМУ Улаанбаатар
Аман хүзүү хилэн хар А.Отгонбаяр А.Отгонбаяр МУАУ Улаанбаатар
Айргийн гурав Сүмбэн зээрд Х.Цогтсайхан Д.Оюунбилэг МУМУ Төв, Баян сум
Айргийн дөрөв Далай зээрд О.Тагарваа А.Батсүх МУТМУ Дундговь
Айргийн тав Халтар Д.Мөнхдэлгэр Д.Мөнхдэлгэр ААУ Хэнтий
Их нас Түрүү Дөлгөөн хонгор Б.Баасанбазар Д.Оюунбилэг МУМУ Төв
Аман хүзүү Саран хонгор М.Эрхэмбаяр Т.Энхтайван МУАУ Өвөрхангай
Айргийн гурав Халтар Ц.Баянжаргал Ш.Батжаргал - Завхан
Айргийн дөрөв Хар Б.Давааням Б.Давааням - Ховд
Айргийн тав Аварга хээр Б.Мөнхтөр Б.Мөнхтөр МУТМУ Ховд

Их хурд - 6

[edit]
Нас Байр Морьны нэр Эзэн Уяачийн нэр Уяачийн цол Харьяа аймаг/сум
Азарга Түрүү “Улс” халзан Д.Бат-Эрдэнэ Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сум
Аман хүзүү
Айргийн гурав
Айргийн дөрөв
Айргийн тав
Их нас Түрүү
Аман хүзүү
Айргийн гурав
Айргийн дөрөв
Айргийн тав

Их хурд - 7

[edit]
Нас Байр Морьны нэр Эзэн Уяачийн нэр Уяачийн цол Харьяа аймаг/сум
Азарга Түрүү Хээр Батболд Батболд Төв аймгийн Сэргэлэн сум
Аман хүзүү Магнай халиун Болдбаатар Хөвсгөл аймгийн Мөрөн сум
Айргийн гурав Дүү хээр Сүхбаатар Төв аймгийн Сэргэлэн сум
Айргийн дөрөв "Яруу" хээр Д.Бат-Эрдэнэ Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сум
Айргийн тав Шөвгөр зээрд Дагвадорж Завхан аймгийн Яруу сум
Их нас Түрүү
Аман хүзүү
Айргийн гурав
Айргийн дөрөв
Айргийн тав

Их хурд - 8

[edit]
Нас Байр Морьны нэр Эзэн Уяачийн нэр Уяачийн цол Харьяа аймаг/сум
Азарга Түрүү Богд хээр Нямжав
Аман хүзүү
Айргийн гурав
Айргийн дөрөв Ажнай цавьдар
Айргийн тав
Их нас Түрүү
Аман хүзүү
Айргийн гурав
Айргийн дөрөв
Айргийн тав

Их хурд - 9

[edit]
Нас Байр Морьны нэр Эзэн Уяачийн нэр Уяачийн цол Харьяа аймаг/сум
Азарга Түрүү Титэм халзан П.Батсайхан О.Батбилэг Тод манлай Өвөрхангай, Хужирт
Аман хүзүү Богд хээр Б.Нямжав Т.Ихбаяр Тод манлай Төв, Баян
Айргийн гурав Цолмон халзан Д.Хишигжаргал С.Эрдэнэбат Манлай Булган, Гурванбулаг
Айргийн дөрөв Хээр Ө.Ганбат У.Тамир Аймгийн Алдарт Булган, Хутаг-Өндөр
Айргийн тав Даян хээр Ч.Болд-Эрдэнэ Г.Болдбаатар Аймгийн алдарт Завхан, Алдархаан
Их нас Түрүү
Аман хүзүү
Айргийн гурав
Айргийн дөрөв
Айргийн тав

References

[edit]

http://todmagnai.mn/ihhurd

https://www.youtube.com/watch?v=rKg_AX1uuGo&list=PLpe_Bn92-7WmSnzPN9ZNuYW3Y5dhD_9XC

https://www.youtube.com/watch?v=HP3wcKQli_Q

http://todmagnai.mn/racing?uraldaan=17&place_id=&sdate=

https://www.morinerdene.mn/a/252

https://www.morinerdene.mn/p/5